Saygı dili, diğer bir ifadeyle dilde saygınlık, konuşur veya yazar ile muhatap arasındaki ast-üst ilişkisi, sosyal mesafe, itibar, konum, yaş, çekince, korku, kaygı gibi geri planda yer alan çeşitli etkenlere bağlı olarak şekillenip ortaya çıkar. Bu dil görünümüne ait unsurların oluşturulmasında ve saygı dilinin kullanılmasında çeşitli dilsel düzeylerde yer alan işaretleyiciler ve ifadeler etkindir. Bu…

Önekimsiler, sözcükbirimlerden ortaya çıkarak kök ya da gövdelere eklenip en sola bitişen öğelerdir ve türetkenlikte bir artış göstererek sınırlı ölçüde kısmen dilbilgiselleşme eğiliminde olan türetim ya da çekim ekleri gibi davranırlar. Türkçede, anafikir, başkent, ön(-)basım gibi SIFAT+AD tipi bileşiklerin bazı sıfat bileşenleri bu eğilimi gösterir ve bu bileşenle sözlüksel boşlukları doldurmak için anlık adlandırma ihtiyaçlarında…

Türk Dili ve Edebiyatı, daha genel olaraksa Türkoloji alanındaki akademik/bilimsel dergileri bir araya getirmeyi amaçlayan Türkoloji Dergileri Veri Tabanı erişime açıldı. Bu veri tabanı, TÜBİTAK 2209-A – Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme Programı kapsamında tasarlanan bir proje faaliyetinin çıktısıdır. Veri tabanı, Türkoloji disiplinine ait, alana özgü veya disiplinler arası dergilere ilişkin çeşitli bilgileri bir arada…

Türkiye'nin en genç üniversitelerinden biri durumundaki Samsun Üniversitesinin ev sahipliğinde, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü tarafından bu ayın sonunda "Türk Diline Artzamanlı ve Eşzamanlı Bakışlar" konulu çalıştayı düzenlenecek. Çevrimiçi olarak hem Zoom hem de Youtube üzerinden düzenlenecek/takip edilebilecek çalıştayda Türkiye'nin dört bir tarafından pek çok genç akademisyen ve akademisyen adayı çeşitli konularda sunumlar yapacak. Türkoloji…

Yalnızca biçimbilgisel düzeyde ve süreçlerle değil; sözdizimsel, sözlüksel, edimbilgisel başkaca düzey ve süreçlerle de şekillenip ortaya çıkabilen ve birbirinden bağımsız çok farklı yollarla işaretlenebilen edilgenlik, Türkçede çokluğu ifade etmede kullanılan-lAr ile de ikincil olarak işaretlenebilmektedir. Daha çok üçüncü kişi eylem çekiminde, tüm zamanlarda ve kiplerde ortaya çıkabilen-lAr biçimbiriminin edilgenliği işaretleme işlevi, çoğu araştırmacı tarafından göz…

Dilde varyantlaşmanın ve çeşitlenmenin en temel görünümlerinden biri durumundaki ağızlar, son yıllara kadar düşük sosyal statünün/konumun bir göstergesi ve çağrışımı olarak değerlendirilirken; modern dilbilim ve bu bilim alanının alt disiplinlerinden biri durumundaki diyalektoloji çalışmalarının sonucunda, ayrıca artan dil farkındalığı ile bu durum günümüzde kısmen tam tersi bir hâl almaya başlamıştır. Öte yandan sinema, televizyon, sosyal…

Gelişen ve değişen teknolojik olanaklar, her çalışma alanında ve disiplinde olduğu gibi Türkoloji ve Türkçe çalışmalarında da çok farklı kolaylıklar sunar hâle geldi. Önceden günler süren veya elle yapılması gereken transkripsiyonlama, farklı yazı sistemleriyle metinler hazırlama vb. hususlar artık bilgisayarlar veya tabletler, hatta cep telefonları üzerinden kolaylıkla gerçekleştirilebilmektedir. Konuyla ilgili olarak Uluslararası Hoca Ahmet Yesevi…

Atatürk Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi tarafından düzenlenen, meslektaşlarımla beraber "Türkoloji Çalışmalarında Dijital Araştırma Yöntemleri ve Araçlar" başlıklı 12 saatten oluşan ders dizisiyle eğitimci olarak katılacağım "Türkoloji Araştırmalarında Metodoloji ve Akademik Yazma Eğitimi" için başvurular ATASEM sayfası üzerinden başladı. 20 Kasım'dan 22 Aralık'a kadar devam edecek eğitimlere lisans veya lisansüstü her seviyeden aday katılabilecek ve eğitimler…

Korona salgını hayatımızda pek çok şeyi kalıcı olarak değiştirdi. Bu kalıcı değişimlerin bir kısmı da akademide gerçekleşti ve hâlen de gerçekleşmeye devam ediyor. Artık dersler uzaktan yapılmaya başlandı. Konferans, panel, sempozyum gibi akademik etkinlikler ve dahası tez savunmaları, öğrenci mülakatları, sınavlar dahi uzaktan/çevrimiçi yapılır oldu. Salgın sonrasında da en azından karma olarak bu yöntemin kullanılacağını…

Kısa bir süre önce tasarlamaya başladığım, uzaktan eğitimle ve bilgisayar başında geçireceğimiz yeni eğitim-öğretim yılında faydalı olmasını umduğum uygulama(cık) bugün itibarıyla kullanıma hazır durumda. Bu uygulama ile pek çok öğrencinin ve araştırmacının sıkça karşılaştığı transkripsiyon işaretlerini bilgisayar ortamında oluşturma ve kullanma sorununun önüne geçilmesi amaçlanmıştır. Oktay New Transkripsiyon, Times Turkish Transcription gibi artık miadını doldurmuş,…