Bir web tasarımcısının sayfalarını düzenlerken dikkat etmesi gereken unsurların başında hiç şüphesiz hatasız kodlama, göze hitap eden bir şıklık ve içerik gelir. Bu üç unsurun yanı sıra web sayfasının barındırılacağı sunucunun konumu ve özellikleri de oldukça önemli iki faktördür ve bu faktörler web sitesinin açılış hızını doğrudan etkiler. Web sitelerinin açılış hızları ise, arama motorları tarafından indekslenme oranını ve bu indekslenmenin hızını artırır, ayrıca ziyaretçilerin siteyi kullanma tercihlerini de belirler. Öyle ki ziyaretçiler, bir veya birkaç saniyeden daha kısa sürede açılan web sayfalarını, bunlara göre daha ağır açılan ve yüklenmesi üç-dört saniyeden fazla süren web sayfalarına tercih ederler ve bu durum da "tekil hit" olarak tabir edilen kullanıcı sayısının azalıp çoğalmasında etkilidir. Zaman zaman web sitelerinin açılış hızı anlık yoğunluğa ya da sunucudaki yüke bağlı olarak düşse de, bu hızın stabilliği ve en fazla 1-2 saniye civarında bulunması site ve arama sonuçları sağlığı açısından daha yerinde olacaktır. Bu yazımda, en iyi beş web site hız testi uygulamasını ve bunun yanı sıra çeşitli yayıncılar tarafından oluşturulmuş diğer faydalı araçları tanıtmaya çalışacağım.

1. Pingdom

Pingdom, uzunca bir süredir sunucu kaynaklı web sitesi kesintilerini ölçmek ve bunlara ait istatistikleri tutmak için kullanılan bir hizmet olarak bilinmekteydi, fakat son zamanlarda kendisini oldukça geliştirdi ve web tasarımcılarının işine yarayacak pek çok kullanışlı aracı kullanıma sundu. "Website Speed Test" adlı bu kısmen yeni Pingdom aracı da, temel olarak bir web sitenin kaç saniye açıldığını hesaplamakta ve hangi unsurların bu açılış hızını etkilediğini grafik ve tablolarla göstermektedir. Amsterdam, New York City ve Dallas olmak üzere üç farklı konumdan sorgulama yapabilen Pingdom'un bu kullanışlı aracı ne yazık ki Türkiye'deki bir sunucudan test gerçekleştiremiyor ve buna bağlı olarak da Türkiye konumlu sunucularda barındırılan web sayfaları için gerçekleştirilen sorgulamalarda yüksek erişim süresi gösteriyor. Bu olumsuz durumun önüne geçebilmek için Türkiye'ye en yakın konum olan Amsterdam seçilip sorgulamalar da buna göre yapılabilir. Sonuç ekranında sayfa analizi, varsa kodlama ve CSS hataları ve bunların sebepleri, sayfanın  boyutu, sayfa unsurları ve bunların ayrı ayrı yüklenme süreleri görülebilir. Özellikle yurt dışı (Avrupa ve ABD) konumlu web siteleri için ideal bir test aracı olan Pingdom Website Speed Test, görüleceği üzere, kulllanıcılarına oldukça detaylı ve kolay anlaşılabilir br raporlama sunuyor.

Adres: tools.pingdom.com/fpt/

2. GTmetrix

Sitenizin açılış hızını başka sitelerle karşılaştırarak buna göre harf notu veren bir uygulama olan Gtmetrix, "Page Speed Grade" ve "YSlow Grade" harf değeleriyle de bu gösterimi yapabilmekte. Bunun yanı sıra sonuç ekranının sağ kısmında tüm sayfanın yüklenme süresi, sayfa boyutu, hacmi ve sayfayla ilişkili toplam istek miktarı görülebilir. GTmetrix, Pingdom'a benzer olarak sayfa açılış hızına etki eden faktörlerin kritik olanlarından daha az önemli olanlarına göre bir sıralama sunmakta ve bu sayede web sitenizdeki hangi ögelerle ilgilenmeniz gerektiği hakkında fikir verebilmekte. Bununla ilgili olarak, örneğin sonuç ekranının "YSlow" sekmesinde sunucu tabanlı ve içerik tabanlı olmak üzere çeşitli kriterlere göre tavsiyeler bulabilirsiniz. Burada ve önceki sekmede, ilgili kısımlara tıklanıldığı anda detaylı kodlar ekrana getirilmekte, bu da sayfalarınızın optimizasyonu için nokta atışı yapmanıza olanak sağlamaktadır. Ayrıca "TimeLine" sekmesinde sayfa unsurlarının milisaniye bazında yüklenme süreleri alt alta sıralanmaktadır. Son olarak, "History" sekmesinde de geçmiş sorgulamalara ait veriler ve bunların karşılaştırmaları bulunabilir. Site, ücretli üyelik seçenekleri de sunmaktadır. Bu seçeneklerde ise zamanlanmış test ve raporlama, PDF rapor gönderimi vb. gibi çeşitli ek araçlar mevcuttur.

Adres: www.gtmetrix.com

3. WebPageTest

Bu uygulama, sorgulama öncesinde benzer servislere göre daha çok seçenek sunarak, ilgili konularda diğerlerinin birkaç adım ötesine geçmeyi başarıyor. Harita üzerinden sorgulama sunucusu seçimi, tarayıcı belirleyebilme gibi temel seçeneklerin yanı sıra "Advanced Settings" kısmında bağlantı türü belirleme, testin kaç defa yapılacağını ayarlama, video kaydetme, DOM elementlerini yönetme, web sayfası ögelerini dışarıda bırakma gibi oldukça detaylı seçenekler bu uygulamada sunulmaktadır. Uygulamanın sonuç ekranı oldukça sade ve anlaşılır. Üst kısımda, arkaplanları renkli harfler sitenizin çeşitli kategorilerde notunu gösterirken, hemen altında yer alan tabloda ise ilk yükleme ve ikinci yükleme hızlarını görebilir, hız indeksini okuyabilir ve DOM elementlerinin sayısına bakabilirsiniz. Buranın altındaki şelale görünümündeki grafiğe tıklayarak da her ögenin ayrı ayrı yüklenme süresini listeleyebilirsiniz. Bu servisin en önemli özelliği ise, anlık video ve ekran görüntüleri sağlaması olsa gerek. Sağ kısımda sitenizin açılış hızına dair çekilmiş video ve film şeridi şeklinde görünüm bulunmakta ve bu sayede, uzak konumlarda web sayfanızı açar gibi sitenizin performansını izleyebilirsiniz. Bu iki sıra dışı özellik, bu hususta WebPageTest'i diğerlerinin bir adıma önüne geçirmeye yetiyor. Son olarak, sonuç ekranının altındaki pasta grafiğinde, web sitenizin barındırdığı ögelerin oranlarını görebilirsiniz. Her ne kadar ufak puntolarla yazılmış da olsa, üst kısımdaki sekmeler de oldukça kullanışlı görünüyor doğrusu. Özellikle "Domains" sekmesinde, web sitenizde gömülü olan başka sitelerden unsurları ve bunların oranlarını gözlemleyebilirsiniz.

Adres: www.webpagetest.org

 4. Yottaa

Yottaa'yı diğerlerinden ayıran, aynı anda farklı konumlardan sorgulama yapabilmesi olsa gerek. Bunun haricinde Yottaa, çoklu tarayıcılardan da sorgulama yapıp mobil tasarım öncelikli değerlendirme sunabilmekte. Amerika, Avrupa ve Asya kıtalarında birden fazla konumda onlarca sunucu desteği sayesinde, dünyanın farklı ülke ve merkezlerden sitenizin açılış hızını test edebilirsiniz. Bunları yaparken, aynı zamanda tarayıcı tercihi ve bağlantı hızı gibi değişkenleri de sisteme tanımlayabilirsiniz. Diğer bir ifadeyle, aynı anda pek çok ölçütü bu servis aracılığıyla değerlendirebilir ve bunlara bağlı olarak sitenizin performans sonucunu anlaşılır grafiklerlerle izleyebilirsiniz. Ayrıca zamanlama ve ekran görüntüsü alma seçenekleri ve diğer bazı gelişmiş özellikler de bu servise entegre edilmiş durumda. Sonuç ekranında, diğer servislerle benzer olarak, sitenizin MB ve KB birimleriyle boyutunu, ilk açılış süresini, hangi ögelerin ne kadar yer kapladıklarını ve Yottaa puanlarını görüntüleyebilirsiniz. Eğer isterseniz, sonuçları bir Excel dosyasına da aktarabilir ve daha sonra bunlara detaylıca göz atabilirsiniz.

Adres: www.websitetest.com

5. Site Load Test

Bu uygulama, yavaş açılan web sayfalarındaki yavaşlığın nedenlerini ve giderilmesi için neler yapılabileceğini detaylıca anlatması bakımından ayrı bir değeri hak ediyor. Uygulama, tek tek ögeleri puanlayıp bunu genel puana dönüştürebilmekte. Bu sayede, düşük puan aldığınız unsurları tespit ederek, buralardaki sorunlara yoğunlaşabilir ve nokta atışı yaparak web sitenizin açılış hızı optimize edebilirsiniz. Hosts başlığında, site ögelerinin bulunduğu alan adları ve bunlara bağlı öge miktarları da ayrı ayrı sıralanmakta. Üstelik bu alan adlarına kaç istek gönderildiği de belirtilmekte ve çekilen unsurlar listelenmekte. Ayrı ayrı başlıklar altında HTTP elementleri, CSS elementleri, JS elementleri gibi değişkenleri de detaylarıyla inceleyen Site Load Test, verdiği tavsiyelerle sitenizin açılış hızına büyük bir katkı sağlayacaktır.

Adres: www.siteloadtest.com

Web Site Hız Testi Araçları (Diğer)

Bu beş kullanışlı uygulamanın yanı sıra, özellikle Türkiye konumlu sunucularda barındırılan web sitelerine ait hız istatistikleri için, WMAracı Site Hız Testi kullanılabilir. Google için arama motoru optimizasyonu yapanların sıkça faydalandığı Google Developers bünyesindeki PageSpeed Insights da, bir diğer önemli ve kullanışlı site hızı tespit etme aracı durumundadır. PageSpeed Insights ile ayrı ayrı mobil ve masaüstü içerik bilgilendirmesi ve varsa hataların nasıl giderileceği, öneriler vs. verilmektedir. Which loads faster? uygulaması ise, eşzamanlı ekran görüntüleriyle birlikte iki sitenin açılış hızını karşılaştırmaktadır.